Sabu ook wel Ibebi genoemd

Sabu Ibebi is de naam van de hogepriester van Ptah van Memphis tijdens de regeerperiode van Unas aan het einde van de 5e dynastie en van Teti aan het begin van de 6e dynastie.
Hij is waarschijnlijk de zoon van Ptahshepses II, die vóór hem hetzelfde ambt bekleedde en een oudere zoon had, Sabu, die in zijn graf wordt genoemd en afgebeeld.

Bij een tot nu toe onbekende vrouw had hij een zoon, eveneens Sabu genaamd.
Mogelijk was dit Sabu Tjety, die hem opvolgde als hogepriester van Ptah, dit zou bevestigen dat de functie in die tijd erfelijk was geworden, een teken dat al tijdens eerdere regeringen duidelijk was.

Hij had nog een zoon, Ptahshepses, net als zijn grootvader.
Hij bekleedde het ambt van priester van de piramides van koning Unas en Teti, een functie die hij van zijn vader erfde.

In zijn studie over de hogepriesters van Memphis specificeert Charles Maystre dat Sabu geboren werd tijdens de regering van Nioeserre en zijn religieuze carrière al ver onder zijn opvolger, Menkaoehor, was begonnen.

Hij leefde een vrij lang leven, afgaande op het aantal vorsten dat hij diende en verwierf prestigieuze ambten en posities die hem uiteindelijk tot de grootste directeur van ambachtslieden maakten, een titel die de hoogste positie binnen de Memphistische geestelijkheid van die tijd aanduidde.

Hij droeg ook de titel van directeur van alle werken van de koning, wat gelijk stond aan die van koninklijk architect, wat betekende dat hij de belangrijkste projectmanager was voor de bouwprojecten van de huidige regering.
Deze functie, die gewoonlijk aan de vizier werd toegekend, toont Sabu’s belang aan het hof aan.

Hij was tevens de priester van de piramiden van Unas en Teti.
Deze twee koninklijke monumenten zijn de eerste twee koninklijke graven die de beroemde piramideteksten op de muren van het koninklijk gewelf bevatten, die systematisch zouden worden gereproduceerd in de piramides van koningen en vervolgens koninginnen vanaf de 6e dynastie.

Al deze feiten bevestigen dat Sabu de architect was van deze innovatie in het decoratieve programma van de koninklijke piramides.

Het feit dat hij twee vorsten uit twee verschillende dynastieën diende, lijkt te bewijzen dat de overgang tussen de twee koninklijke “families” zonder grote problemen verliep.
De bestaande instellingen en de mannen die ze beheerden, waarvan Sabu na de vizier een van de hoogste in rang was, bleven ongewijzigd en zorgden in zekere zin voor de overdracht en continuïteit van het koningschap.
Sabu in het bijzonder, aangezien hij als hoge pontifex van Memphis verantwoordelijk was voor de kroning van zijn meester, een gebeurtenis die hij in zijn graf zou beschrijven.

wr ḫ.rpw hmwt sbw nfr rn.f ibbi

(De grootste directeuren van ambachtslieden, Ibebi)

De mastaba van Sabu werd ontdekt in Saqqara.
De mastaba van Sabu was bescheiden van formaat, bijna zeventien meter lang en ongeveer twaalf meter breed.
Auguste Mariette, die hem opgroef, noemde hem de “dubbele mastaba” vanwege de aanwezigheid van twee cultuskapellen die uitkwamen op de oostelijke gevel.

De ene is gewijd aan Sabu, de andere aan een andere hogepriester van Ptah, Ptahshepsos IV.
Onderzoek van het monument, gebouwd van lemen bakstenen, toonde aan dat het uit één stuk was ontworpen en daarom na voltooiing geen wijzigingen heeft ondergaan.
Dit wijst erop dat de twee cultuskapellen voor twee figuren van gelijke rang al vanaf het begin van de stichting van de mastaba gepland waren, wat wijst op de wens van de twee pausen om gezamenlijke erediensten te organiseren, zoals andere bekende hoogwaardigheidsbekleders mastaba’s lieten bouwen voor zichzelf en hun familieleden.

In de kapel van Sabu werd een valse deurstèle aangetroffen, versierd op de gevel van een paleis, geplaatst achter in een nis versierd met reliëfs die de regeerperiodes aangaven waaronder hij zijn pontificaat uitoefende, evenals de bezittingen die hem als koninklijke gift waren toegekend.
Gepersonifieerd in de vorm van offerdragers paraderen zij voor hem met de lokale producten die voor eeuwig in zijn graf zouden worden bewaard, terwijl daarboven een andere processie van vrouwen, beladen met geschenken, de zes nomen symboliseert waarin deze bezittingen zich bevonden.

Dit is een van de oudste geografische lijsten van het oude Egypte.
De cartouches van Unas en Teti laten ons de periode situeren waarin de mastaba werd versierd en specificeren de regeerperiodes waaronder Sabu zijn pontificaat uitoefende.

Deze nis werd van de vindplaats verwijderd en is nu te bezichtigen in het Museum van Caïro.

Hieronder enige afbeeldingen uit de tombe van Sabu.

(Foto’s: Hans Ollermann (Flickr) Caïro Museum)